Dit artikel gaat over vrouwelijke viltwerkers in Kirgizië, die ‘shirdaks’ maken: kleden met sjamanistische motieven en eeuwenoude symbolen. Ik was meteen verkocht: zoiets wilde ik gaan maken als kunstzinnig werkstuk!
Ik heb meteen de website van Marianne Tuerlings bezocht,
die centraal staat in het artikel. Zij heeft een winkel in Amsterdam waar ze
deze shirdaks verkoopt en die ook de naam ‘Shirdak’ draagt. Met Marianne heb ik een
heel leuk gesprek gehad over de kleden die ze in haar winkel verkoopt, de
reizen die zij maakt naar Kirgizië en de samenwerking met de vrouwen daar.
Toen ik mijn docenten mailde over mijn idee om shirdak als
inspiratie te gebruiken voor mijn kunstzinnig werkstuk, kon een van hen me vertellen
dat er twee artikelen waren gepubliceerd in ‘Handwerken zonder Grenzen’: één
artikel van Marianne Tuerlings en één van Angelica Wilkens (dat is een van de doctenten)! Deze artikelen heb ik
van haar gekopieerd op 18 januari 2014 en meteen dezelfde avond gelezen. In de
artikelen wordt steeds gesproken over een bepaalde steek waarmee de kleden in
elkaar worden gezet. Ik was ontzettend nieuwsgierig naar die steek en heb op
internet gezocht en een aantal mensen gemaild om te achterhalen welke steek dit
nu was. Ook heb ik in de mappen van ‘Het komplete Handwerken’ gezocht
of ik daar misschien een geschikte steek zou vinden. In eerste instantie kwam
ik daar terecht bij de incrustatietechniek (map 2, tabblad ‘Diversen’, pag. 9).
Toen ik dit ging uitproberen, vond ik het resultaat echter toch niet zo mooi. Ik
kwam er niet helemaal uit, dus heb ik besloten zelf te bedenken hoe ik mijn
shirdak in elkaar zou gaan zetten. Ik had al bedacht dat ik geen kleed wilde
gaan maken, maar een hoes voor mijn meditatiekussen.
De volgende stap was het bestuderen van de symbolen en
het kiezen van symbolen voor mijn eigen werkstuk. Op de site van Marianne staan
deze symbolen heel duidelijk uitgelegd.
Voor mijn eigen poefje koos ik een combinatie van de ramshoorn, symbool voor voorspoed, en een variatie daarop en langs de rand het symbool voor de bergen van Kirgizië.
De cirkel tekenen was nog een hele klus, want met de passer lukte het niet. Uiteindelijk heb ik een deksel van een van mijn pannen gebruikt, die ik aan alle kanten iets ruimer aftekende!
Ik koos paars voor de binnenste cirkel. Uit dit paars heb ik het middensymbool geknipt. Op de lege plek in het paars moest nu het symbool in een andere kleur komen.
Ik koos voor felroze.
Ook voor het bergenpatroon om de cirkel heen koos ik felroze. Als basis en ondergrond voor alles koos ik framboosroze.
Met rijggaren en een rijgsteek heb ik roze wolsnoer om het bergenpatroon heen vastgenaaid. Ik had inmiddels het idee van zelf een shirdak maken al losgelaten! Ik besloot om gewoon mijn eigen gevoel te volgen en iets moois en stevigs te maken!
Nu moest ik gaan kiezen welke kleur(en) garen ik zou gaan gebruiken. Over de steek had ik me al heel lang druk lopen maken, dus ik besloot het symbool in het midden gewoon met een rijgsteek vast te zetten met een hele draad lichtroze borduurzijde.
Voor de paarse cirkel had ik een lichtroze snoer gehaakt, omdat ik had gelezen dat ze in Kirgizië ook wel een vingergehaakt snoer gebruiken voor het vastzetten van het vilt. Met een lichtroze draad borduurgaren heb ik dit snoer en de twee viltdelen vastgezet op de ondergrond.
Het bergpatroon heb ik weer vastgezet met een draad borduurgaren en daarbij ben ik steeds om de draad wolsnoer heengegaan, zodat je allemaal kleine streepjes krijgt. Nu alles vastzat, kon ik er weer een cirkel van knippen.
Voor de rand van de poef gebruikte ik van alle drie de kleuren een gelijk deel, van het paarse vilt twee delen, zodat het mooi symmetrisch zou zijn. Met een draad framboosroze borduurzijde heb ik deze delen aan elkaar gefestonneerd. Vervolgens heb ik de rand aan de cirkel gefestonneerd. Ik vond het wel mooi om het iets groffer te doen, zodat je de festonsteek goed ziet.
